ارزیابی ارزش غذایی گونه های شورپسند موجود در جیره گوسفند زندی چراکننده در مراتع بیابانی عباس آباد قم

پهنه های بیابانی و اراضی حاشیه کویرهای ایران که پوشیده از بوته های هالوفیت هستند، نقش مهمی در تأمین علوفه دام به عنوان مراتع زمستانه ایفا می نمایند. در این پژوهش از چهار گونه هالوفیت خوشخوراک و مورد چرای گوسفند زندی از دو تیپ مراتع بیابانی حوض سلطان قم شامل rosmarinus seidlitzia، halocnemum strobilaceum، alhagi camelorum و tamarix passerinoides در دو مرحله فنولوژیکی رشد رویشی و بذردهی نمونه برداری به عمل آمد. نمونه ها پس از خشک و آسیاب شدن در آزمایشگاه با روشهای استاندارد مورد تجزیه قرار گرفتند و شاخص های مهم کیفی مانند دیواره سلولی بدون همی سلولز (adf)، پروتئین خام (cp)، انرژی متابولیسمی (me)، درصد ماده خشک قابل هضم (dmd)، برای گونه های مختلف تعیین شد. نتایج بیانگر از وجود اختلاف معنی دار بین گونه های مورد بررسی از نظر چهار عامل کیفی بالا بود. در بیشتر گونه ها با پیشرفت مرحله فنولوژیکی، از میزان پروتئین خام کاسته و بر میزان adf افزوده شد. گونه لَور (هالوکنموم) در مرحله رویشی بیشترین و گز در مرحله بذردهی کمترین پروتئین را داشته اند. بیشترین میزان فیبر در مرحله بذردهی گز و کمترین فیبر در اشنان وجود داشته است. بیشترین درصد ماده خشک قابل هضم و انرژی متابولیسمی مربوط به گونه اشنان و کمترینِ آنها مربوط به گز بوده است. آزمون مقایسه میانگین دانکن در مورد اثر متقابل گونه و مرحله رشد بر صفات کیفی چهار گانه بیانگر از وجود اختلاف معنی دار در سطح 1 درصد خطا بوده است. زمان مناسب چرا در تیپ اول (لور- اشنان) پاییز و زمستان و در تیپ دوم (خارشتر- اشنان)، اواخر زمستان و بهار تعیین شد.